ڕەوشت ل دەڤ زاروکی
شیما مستەفا
ڕەوشت ئێکە ژ پیڤەرێن گرنگێن هەر جڤاکەکی و ئەو جڤاکێن ڕەوشت ل دەڤ وان نە د ئاستەکێ پێتڤی دا دادپەروەری ژی ڕولێ خوە نابینت. رێزگرتن ل دەیك و باب و کەسانێن بەرامبەری خوە، بکار ئینانا پەیڤێن جوان و رێزگرتن ل زیندەوەرا و نە ئازاردانا وان و پاقژ راگرتنا ژینگەهێ خالێن سەرەکی یێن ڕەوشتی نە.
پەیداکرنا جڤاکەکێ باش ب پەروەردەکرنا زاروکان دەست پێ دکت، ژ بەر کو زاروك بنەمایێن جڤاکی نە و ئەگەر زاروك باش نەهێنە پەروەردە کرن جڤاك توشی مەترسیێن ڕەوشتی دبت و زانین دکەڤت د ئاستەکێ هەڕە نزم دا. ئانکو پێشکەفتنا جڤاکی پەیوەندیدارە ب خودانکرن و پەروەردەکرنا زاروکانە ب شێوەیەکێ باش.
ئەو جهێن ڕەوشت لێ نەبن یاسایا چ ڕولێ خوە نابت، ژ بەر کو هزرێن باش و ئەرێنی نەهاتینە دان بو زاروکان و ل دەمێ گەشەکرنا زاروکی هەر ژ ئاستێ دەستپێكێ و پاش گەنجایەتی و مەزن بوونێ یاسایێ پاشگوهـ دئێخت و چ گرنگیێ پێ نادت و ئەڤە ژی دبت ئەگەرێ تێکدانا جڤاکی ب هەمی جورێن خوە ڤە.
گەشەکرنا ڕەوشتی پەیوەندیەکا ڕاستەوخو ل دەڤ زاروکی هەیە ژ بەر کو ئەگەر ل دەستپێكێ راستی و شاشی بو زاروکی بهێنە دیار کرن زاروك دێ ل سەر ڤی بنەمایی مەزن بت و دێ زانت کا چ کار یێ هەژیە بهێتە ئەنجامدان و ئەگەر درەو ل زاروکی بهێنە کرن، زاروك وی دەمی دێ هزر کت درەو کارەکە پیتڤییە بهێتە کرن بو دەست ڤە ئینانا ئامانجا خوە.
دەیك و باب ئانکو سەمیانێن زاروکی ل ڤێرێ مەزنترین ڕول هەیە ل سەر پەروەردەکرنا زاروکی، ژ بەر کو زاروك چاڤلێکرنا وان دکت بو هەر کارەکی، بو نموونە ئەگەر دەیك و باب ب دەنگێ بلند ب ئاخڤن زاروك ژی وێ چەندێ دووبارە دکت و هزر دکت کارەکێ باشە.
بێ گومان ئاخفتن ب دەنگێ بلند و ژ ئاستێ پێتڤی زێدەتر بت وی دەمی ئەڤە دویرە ژ ڕەوشتی و ل گەل ڕەوشتی ناگونجت. و ژ بەر کو خێزان کوما سەرەکی یە د ناڤ جڤاکی دا هەر خێزانەك پێتڤییە ڕولێ خوە ببینت د ناڤ جڤاکی دا و زاروکێن خوە پەروەردە بکن ل سەر کارێن باش و دویر بێخن ژ کار و رەفتارێن خراب و هەروەسا باشی و خرابیێ بو وان دیار بکن و ئەنجامێن خرابی و باشیێ بو وان شروڤە بکن.