ئاسایشی کۆمەڵایەتی و پرسە کۆمەڵگەییەکان

ئاسایشی كۆمەڵایەتی چەمك و پرسێکی گرنگ و پڕبایەخی نێو زانستی كۆمەڵناسییە، بەشێوەیەکی گشتیی، بریتییە لە پاراستنی تاک، خێزان، هاووڵاتی و كۆمەڵگە لە كێشە، هەڕەشە و گرفتەكانی ناوەوە و دەرەوە، واتە دڵنیایی ژیانی هاووڵاتیان لە نەبوونی هیچ ترس و گرفتێك كە دەبێتە مەترسی لەسەر ژیانی تاك و كۆمەڵ, وەك لای هەمووان ڕوونە ئاسایشی کۆمەڵایەتی Social Security بەشێکی گرنگە لە ئاسایش بەگشتی و کەرەستەیەکی سەرەکیشە بۆ دابینکردنی بەختەوەریی، دڵنیایی و ئارامی بۆ کۆمەڵگە.

جێگیربوونی ئاسایشی کۆمەڵایەتی لە کۆمەڵگەدا پێویستی بە پێکهاتەگەلێکە کە لانی کەم هێماگەلێکی وەک یەکسانیی کۆمەڵایەتی، دابینکردنی خۆشگوزەرانیی کۆمەڵایەتی، دابینکردنی هەلی کار، ئازادی و دەسەڵات و بەشداریکردنی تەواوەتیی خەڵک، بڵاوکردنەوەی هۆشیاری و زانیاری لە کۆمەڵگەدا، کەڵکوەرگرتن لە توانای دەستەبژێر و زاناکان، گونجاندنی کۆمەڵایەتی و هاوشێوەکانی بوونی هەبێت.
ئاسایشی کۆمەڵایەتی بابەتێکە لە پێشکەوتنی سیستم، یاسا و لەبەرچاوگرتنی یەکسانی لە کۆمەڵگەدا کە هاوڵاتیان لە پەنا و سێبەری ئەودا لە ترس و نائارامی بەدوور دەبن و بۆ بەرگریکردن و پشتیوانی لە مافەکانی خۆیان و دابینکردنی هەلەکان و هۆکارەکانی دەستدرێژی بێخەم دەبن.

 ئەستەمە كە چاوەڕێ بکرێت لە کۆمەڵگایەكدا بەتەواوەتی ئاسایش بوونی هەبێت چونکە پرسی ئاسایش رێژەییە و هەر كۆمەڵگەیەك لە كەسانی جیاواز بە دابونەریت و کولتووری جیاواز پێك هاتووە، هەڕەشەکانی بەردەم ئاسایشی کۆمەڵایەتی هەر کۆمەڵگەیەك بریتییە لەو گرفت و کێشە کۆمەڵایەتییانەی کە لەناوخۆی کۆمەڵگەیەکدا هەیە و هەستی پێدەکرێت، هەر لە توندوتیژی خێزانی و ململانێ و زەبروزەنگەوە تادەگاتە ئاڵوودەبوون بە ماددە کحولیەکان و مادەی هۆشبەر و یارییە ئیلکترۆنییەکان و قومار و تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان و لادانە کۆمەڵایەتییەکان و ململانێی ناتەندروستی  نێوان گروپە جیاوازەکانی کۆمەڵگە.
ئەم مەترسیانە لەسەر ئاسایشی کۆمەڵایەتی جیهانین، بەلام هەر یەک لە ئێمە هەستمان بەوە کردوە کە هەموو ئەم مەترسیانە  لەسەر ئاسایشی کۆمەلایەتی ئێستا لە کوردستانیشدا بونیان هەیە و رۆژانە دەیان بینین و هەستیان پێ دەکەین و روبەڕوویان دەبینەوە، ئێستا بەشێک لە خێزانەکان و تاکەکانی کۆمەلگای ئێمە راستەوخۆ یان ناراستەوخۆ بەر ئەو مەترسیانە کەوتوون و لەگەڵیدا دەژین، هۆکارەکان و پاڵنەرەکانی ئەم مەترسیانەش لای زۆربەمان رون و ئاشکران.
چۆن دەتوانین بلێن ئاسایشی کۆمەڵایەتی لەکۆمەڵگەی ئێمەدا  لە مەترسیدایە؟
بە کام پێوەر ئاسایشی کۆمەلایەتی ئێمە لە مەترسیدایە؟ بەڵگەو ئاماژەکانی ئەو مەترسیانە کامانەن؟

یەکەم: بەرزبوونەوەی رێژەی تەڵاق بە بەروارد بە ( ٥ بۆ ١٠ ) ساڵی رابردوو، کە ئەمە  پێمان دەڵێت یەکێک لە پایەکانی ئاسایشی کۆمەڵایەتی بە گشتی و خێزان بەتایبەتی لە مەترسیدایە.
دووەم: بەرزبوونەوەی رێژەی کوشتن و خۆ کوژیی هەردوو رەگەزکە بەپێ ی لێکۆڵینەوەکان بەشێکی زۆر لە هۆکاری ئەم خۆکوژی و کوشتنانە راستەوخۆ یان ناراستەوخۆ پەیوەستن بە کێشە خێزانی و ئابوریی و کۆمەڵایەتیەکانەوە.

سێیەم: بەشێکی زۆر لە میدیا و سۆشیاڵ میدیا رۆڵی زۆر خراپ دەبینن لە دروستکردن و گواستنەوەی هەواڵی سەیر و سەمەرە، جگە لە دەرفەتی کراوەی سۆشیال میدیا بۆ ناوزڕاندن وو سوکایەتی پێکردن و بلاوکردنەوە و تایبەتمەندیەکانی تاک و خێزانەکان کە هەموو ئەمانە مۆڕاڵی کۆمەلایەتی و ئاسایشی خێزانی و تاکی و خستۆتە ژێرمەترسی رژدەوە و هیچ پیرۆزی و بەهایەکی بۆ تاک و خێزان و کۆمەڵگە نەهێشتۆتەوە.
هەربۆیە گرنگ و پێویستە زۆر بە وردی و رژدییەوە  لەسەر ئەم پرسە هەڵوەستە بکەین و رابمێنین، بەردەوام بیکەین بە مژاری رۆژ بۆئەوەی بتوانین هیچ نەبێت رێژەکەی کەم بکەینەوە تا رێژەی قوربانیەکانیش کەم ببنەوە و ئاسایشی کۆمەڵایەتیش زیاتر بەرجەستەبێت