کۆرتە چیڕۆک ژ سەرهاتیێن شۆرەشا ئەیلۆنێ، سووندا گۆندێ مە

ئەو خانما مێر بەرامبەر کریارێن وێ دبوون پەپووک، هێژ قیز تلێن وێ ژ گۆستیرکان د ڕەڤین ژ خوە وێ دگۆت حجۆل و بازن قەیدو زنجیرن نە یێن زەندو لنگێن خانمانە. جوانی و شۆخ و شەنگیا ژنێ دەست ڕەنگینی و کەد و کریارێن وێ نە. هێژ د مالبابێدا ناڤ و دەنگێ وێ چووبوو.

گاڤا دزلەکێن بەریێ هاتین تالانێ گوندێ وان ببن. وێ بەری زەلامان خوە ڕاپێچا و پێ ل رکێبا مەهینا خوەکر و داسەک بدەست خوەگڕت و ل پێشیا زەلامێن گۆندی دابەر حلۆبیا.، نێشخوە ئەڤ خاتوونە ب هەموو رەفتاردێن خوە ژ زەلامان زەلامتر بوو، لەوڕا چ زەلامێن عەشیرەتێ دخوەرە نەدیتن بچن بخوازن ، هەتا داویێ بابێ وێ ئەو ل پسمامێ وێ یێ نەخوەش و ئێکانە مارەکری.پشتی دوو بهاران زەلامێ وێ ب ئێشا زڕاڤ وەغەرکر، لێ خودێ کەرەمکر کورەک پاشباب دایێ، و ل سەر وی کور ڕوونشت. .ئەو دایک بیت و کورەکی ئێکانە شوونوارێ مالباتا خوە خودان بکت ،تە دڤێت چاوان خودان بکت.هێژ ب پیا نەچووی چیڕۆکێن ب ترس و سەهم بۆ دگۆتن، زڤستانا سەرێ وی ب ئاڤا تەزی دشووشت، دەمێ ب سەرپیان کەتی شەڤێن تاری بەرێ وی ددا گۆڤێ و کادینێ دا ژ تاریا شەڤان نەترست.شەش حەفت سالی بوو بەرێ وی دا ئاقاری ،کرە نانبەرین تێشت و فڕاڤینا جۆتیارو شڤانان دبر. د گۆهێ وی دا دگۆت چ جارا نابت دناڤ زاڕۆکاندا بێژی ئەز ژکێ، بێژە کی ژمن.دنیا یە تو و هندەک ب شەر بکەڤن، وەنەکە برینا ل دێمێ تەبکن یان ،سەرێ تە بشکێنن، یان تە ل ئەردی بدن. تۆ زوو خوە بدە پاش و دەربێ خوە بێ دلۆڤانی داوەشینە،بلا زاڕۆک ژتە بترسن ، چەند بێیە ئێشان نابیت تۆ بگری، هەما تۆ بگری بۆ چامی دنیایێ دێ تە ب تەولا دەوارانڤە گرێدم.تۆ زەلامی نابن زەلام بگرین.دنیایە هوون ب چنە سەر رووبارێ ئاڤا مەزن ، مەلەڤانیا بکن، نەترسە هەرە جهێ ژ هەموویێ کوورتر ئەو جهێ کەس نەوێرت بچتێ. کورێ من دنیا...دنیا مڕۆڤێ بجەرگە ما مڕۆڤێ کۆلافە هەبت یان نەبت بۆ چیە. نەبوونا وی باشترە ژ هەبوونا وی.گوندیان گەلەک جاران گازندە ژێدکرن. جیرانا وێ شمۆنی یا فەڵە دگۆتێ :کەزی کۆرێ تە تنێ ئەڤ تلەهەیە تۆ بەرێ وی ددیە ڤان کار و کریاران نێ زەلامێن مەزن نەشێن ڤان کاران بکن، ما ئەڤ زاڕۆک یێ هندێ یە بتنێ ب هنێریە ئاشی ،یان جار رێدکیە زاخۆ و جار زمار، هێژ موویێن وی نەهاتینە.ئەو دا دبن لێڤانڤە کەنت ،و بێژت بەرخێ نێر بۆ کێرێ یە ، چ لێ بهێت بلا کریار ب سەرێ زەلامان دهێن،ئاخ خوەزی ژ خێرا دەریێ مرادا را، ئەز زەلام بامە دا من زەلامینی نیشا گەلەکا دا با.

جارەکێ کێوەلیێن عەرەب پشتی عەشیرێن عەرەبا تێکڤەدایین، ل ئاڤێ دەرباز بوون و خیڤەتا خوە ل پەرێ گوندێ وان ڤەدا، ئێڤاری لۆکسا خوە هلکرن ، شەوقێ دا گوندی و دەنگێ کەمانجێ بلند بوو و ژنکەکا سەرە ‌، دەستێ خوە دا بن گوهێ خوە و قیرکرە سترانا وێلی... وێلیا وێ گەهشتە گوندێن چیران. زەلامێن گوندی کێش بوونە بن خیڤەتا‌وان. دوو کچێن خانما دەنگبێژ وەک دوو شەهماران دبەرێکدا هاتن و چوون، شەقشەقا تلێن وان دگەهشتنە نهالا بنێ گوندی. وەکی مسعارێ ل دور خوە دزڤرین ،لەرزەتایێ بەدەنا وان دگرت ژ سەری هەتا بنی دلەرزین، جارنا خوە د تەواندن بژیێن وان دگەهشتن ئەردی و هەر جار ئێک دا خوە تەوینتە د کۆشا زەلامەکی دا، سپێدێ ل ناڤ گوندی بوو دەنگ شڤێدی کچکابچووک رونشتە دکۆشا فلانی دا و بژیێن خوە ب سمبێلێن وی ڤە ئینان و برن وی ژی ریالەک کرە دناڤ مەمکێن وێدا.ئێکی دی گۆت شڤێدی بێڤانی دوو ماچ ل گەردەنا کچکا مەزن دان و پارەک کرە ناڤ پاخلا وێ دا.بەر بەرێ ئێڤاری گازی کورێ خوەکر .

وەرە ڤان دوو چارێکێن دینارێ بکە دبڕووکا خوەدا ، ڤێ پاکێتا غازی دانە بەرسینگێ خوە و ل سەرێ کۆچکێ چارمێکیا خوە ڤەدە. چاڤێ خوە ل یا مەزن ب نقینە و بلا د کۆشات دا سەمایێ بکت و ماچەکێ دووا ل بن گوهێن وێ بدە. پشتی ئەو دچت چاڤێ خوە ل یا بچووک ژی ب خەسینە گاڤا د گوشاتەدا بژیێن خوە هەژاندن دوو ماچا ل گەردەنا وێ ژی بدە و چارێکەکێ بکە دناڤ مەمکێن وێ دا باشە کۆرێ من ، شەرم نەکە تۆ زەلامی، ما ئەوێن وەدکن چیێ وان ژ تەزێدەترە، .هۆسا کۆرێ خوە مەزنکر هێژ ب دورستی دەنگێ وی بالۆلی نەبووی و بارەشا وی نەهاتی ژنەک بۆ خواست. پشتی چەند هەیڤا زانی د ناڤبەرا حکۆمەتێ و سەڕۆکێ کوردان تێکچوو ،کورێ خوە ب دزیڤە هنارتە جەم دۆستێ خوە یێ دەلال، ل ئالیێ دی یێ ئاڤا مەزن ، بێژێ من تەڤەکەکا بڕنۆ دگەل جۆتەکی رەختا پەیداکە، هەکە بچەندێ بت چاڤێ تە ل دینارا کێم و زێدە نەبت.. دنیا هێدی هێدی ترش و تەحل دبوو زەلام ئێڤاران ل مالمەزنا خوە کۆم دبوون گۆهداریا ڕادیویێ دکرن دگۆتن دێ کورد و حکۆمەتا عراقێ ب شەرچن.وێ دناڤا زەلامان دا گۆت :کا کێژ هەوە چەکەک بۆ خوە پەیداکریە، خوە ب چەک بێخن یێ پارە نەبن ئەزێ دەزگرتن دمێ.تنێ ژ گوندێ وان دووکەسان گۆت مە چەک هەیە ئێکێ گۆت من قۆرمەک هەیە و یێ دی گۆت دەمانجەکە بڕۆمبێل.وێ سەرێ خوە هەژاند و گۆتە خودانێ قۆرمێ مادێ چیە نێچیرا کێریشکان؟ بفڕۆشە و تەڤەکەکێ بکرە ،ل مللێ خوە زڤری گۆت خەمۆ یێ کورێ جیرانا خوە، ‌ وەروەراتە نە یا شەرێ دەولەتانە تەیاکری دا، ل دەهوەتا د سەرسەرێ زرنابێژی را فیشەکا پاڤێژی هوون ژی هەردوو حسابکن بێ چەکن.هلوون ڕابن وەچ هەیە بفڕۆشن و چەکی پەیداکن .

ڕۆژ بۆ ڕۆژێ دەنگ و باس دژوار بوون،سەرۆکێ کوردان داخوازکر ژ هەموو کوردان هەرکەسێ چەکەک هەی خوەبگەهینتە چیایی ناڤ رێزێن شۆرەشێ، .ریهسپیێ وان مڕۆڤێن خوە یێن بچەک ژ ناڤ عەشیرا خوە کۆمکرن سیهوچار کەس دەرکەتن.دەمێ چاڤێ وی ب بەژنا ئێک تایا خەلیل کەتی گۆتێ:
- خەلیل کورێ من تۆ تەڤەکاخوە بینە و تۆ نەئێ تۆ ئێکانەی شویناوارەکێی.
_ مام وێڤە ژکیڤە ،ما ئەز نەزەلامم من ئەڤ تەڤەکە بۆ کەشخێ نە کڕیە. ئەزێ ئێم و گۆلا ئێکێ ژی ئەزێ تەقینم. دەیکا من گۆتیە دڤێت بەری هەموویا تۆ بچی .

سال وەختەکێ گەلەک شەڕ ل دەڤەرێن جۆدا روودا. ل سەرێ پایزێ شەر کەتە چیایێ مەتینا شەرەکی گڕان چەند ڕۆژان ڤەکێشا،. پشتی دوو ڕۆژان پستەپستەک دناڤ گۆندیاندا بەلاڤە بوو ، خەلیل و هەڤالێ خوە حسێن شەهیدبوونە.کەسێ د خوەرا نەددیت ڤێ بانگینا ڕەش بگەهینتە دەیکا وی. سپێدەکێ زوو ل سەر تەنووڕا نانی شمۆنیێ دیت یا بەرب وێ دهێت ، ڕۆندکێن شمۆنیێ سەر ژێ ستاند کرو نەکر نەشیا ڕۆندکێن خوە ڤەشێرت . وێ ژ وان ڕۆندکا زانی کۆرێ وێ شەهید بوویە. وەکی دینا ژ گۆندی دەرکەت و دا بەر تلیلیان، بەرێ خوە دا ئەسمانی و دگەل ئاخڤت ئەی خودا ئەز ژی وەکی ابراهیم پێغەمبەرم وی اسماعیل بۆ تەکرە قۆربان ،تە بەرانەک بۆ کرە خەلات، ل چیایێ سپی زڤری و ب دەنگەکی بلندتر گازیکر هۆ چیاوو، من ئێکانێ خوە زاڤایێ سالێ بۆ تەکرە قۆربان ، تۆ کەرەمێ بکە بەرخەکی ژ نڤشێ وی بدە من خەلات.

سەرێ بهارێ قیژیێن زاڕۆکەکی ساڤا ژ مالا وێ دەرکەت، شادیێ گۆند ڤەگرت، بێهنا گۆشتی ژ هەموو مالان فڕی ، کۆچک و تویلە ل بنێ گۆندی حەمەر بوون. دیسان ژ حەوشێ دەرکەت و بەرامبەر چیایێ سپی راوەستا و گۆت: هوو چیاوو ب تە و بلنداهیا تە سووند دخۆم ئەزێ ڤی ژی مەزنکم و ل بەر سیبەرا تە‌ کمە قۆربان. ئەوە ژ،وێ ڕۆژێ وەرە گوندیێن مە گاڤا سووند دخون دبێژن ب چیایێ هەکم..ئەز ژی سووند دخۆم ب چیایێ هە ئەڤ چیڕۆکە ڕاستە.

ئەڤ چیڕۆکە دیاری گیانێ شەهید خەلیل حاجی و شێرەژنا دەیکا وی .



نوسینی: ئیسماعیل سلێمان